«Калі б з Табою гаварыць не ўмела, то анямела б…» — усяго некалькі словаў, а за імі — увесь чалавек, увесь свет, усё жыццё… Гэта маленькі верш-выслоўе з новай кнігі Хрысціны Лялько «Адвячорак», прымеркаванай да юбілею аўтаркі. «Вершы можна выдыхнуць як нечаканае і чаканае пачуццё, як боль і радасць… Верш — гэта заўсёды маленькі цуд…» — піша ў прадмове да кнігі спадарыня Хрысціна. І калі чытаеш яе кнігу, абсалютна пераконваешся ў гэтым, бо кожны верш, як і працытаваны на пачатку радок, перадае мноства разнастайных перажыванняў, нават праз сціслае выказванне распавядае пра нявыказанае.
Першую частку кнігі «Адвячорак» (Мінск, «Pro Christo», 2016) склалі вершы розных гадоў, але ўсе яны аб’яднаныя агульнаю танальнасцю шчырасці, спакою, пакоры душы перад лёсам і… смеласцю адкрыцца перад чытачом. Аўтарка дзеліцца глыбокім роздумам і пра час, які «заблытаўся ў старым пакурчаным голлі», і пра «тых, што адышлі ў вечнасць». Яе лірычная гераіня нібы ходзіць па родным хутары, «трымаючыся за ўспаміны» і чэрпаючы сілы жыць далей, вандруе ў «гатычны Гданьск», у «стольную Вільню» і вяртаецца «ў Ліду па вершы». Музыка вершаў Хрысціны Лялько прасветлая і чыстая, спакойная і адначасова напоўненая пераліўнымі галасамі пачуццяў — сапраўды, як летні адвячорак, асветлены яшчэ яркім, але ўжо не пякучым сонцам, напоўнены безліччу галасоў прыроды і яе пахаў…
«Адвячоркі бываюць розныя — ціхія, цёплыя і марозныя…» — распачынае Хрысціна Лялько свой сімвалічны верш, якім заканчваецца першая частка кнігі і адкрываецца другая — пераклады з польскае мовы. Сімвалічны, бо ў кожнага чалавека — свой «адвячорак», як і ў кожнага паэта — свая музыка вершаў. У гэтым раздзеле пераствораныя па-беларуску вершы Караля Вайтылы (Яна Паўла ІІ), кс. Яна Твардоўскага, Чэслава Мілаша, кс. Яна Соханя, кс. Ежы Шыміка, кс. Вацлава Бурылы і іншых польскіх паэтаў, творчасць якіх у той ці іншы перыяд уваходзіла ў жыццё аўтаркі і не пакінула яе абыякаваю. Нягледзячы на тое, што кожны з гэтых майстроў слова па-свойму перажывае «дзень», «адвячорак» і «вечар» жыцця, іх творы ў многім роднасныя паэзіі самой перакладчыцы: у іх тая ж любоў да Бога, свайго Творцы, тая ж чуласць і тая ж пакора, якая з кожнага «маленькага няшчасця, патрэбнага для шчасця» (кс. Ян Твардоўскі), выводзіць для сябе мудрую формулу спакою.
Усіх, хто жадае далучыцца да гэтага жыццёвага роздуму,
да гэтых перажыванняў і радасці, запрашаем
па новы зборнік Хрысціны Лялько ў краму «Духоўная кніга»
(г. Мінск, вул. М. Багдановіча, 25, тэл.: (017) 293-17-53).
Ганна Шаўчэнка