«Ці гатовы я памерці заўтра?»

Такое пытанне, напэўна, задае сабе час ад часу кожны вернік. Задаў яго сабе аднойчы і Яраслаў Чапля, католік па веравызнанні і журналіст па прафесіі. Адказ напісаў на паперы. Што з гэтага атрымалася, можна прачытаць у яго кніжцы «Ці гатовы я памерці заўтра?», якая выйшла ў выдавецтве «Про Хрысто».

Першае, што прыйшло на думку пасля прачытання гэтай кнігі: шкада, што яе не было гадоў 20 таму, калі мой шлях да веры толькі пачынаўся. Кожнаму неафіту, акрамя сухіх фармулёвак катэхізіса, вельмі патрэбна літаратура, якая ажыўляе веру. Менавіта такою і з’яўляецца невялікая кніжка Яраслава Чаплі. Яна наскрозь прасякнута апостальскім духам аўтара, які шчыра, даступна і вельмі абгрунтавана расказвае аб прапісных ісцінах нашай веры, пачынаючы ад Адама і Евы. Асабісты погляд аўтара на той ці іншы евангельскі сюжэт перамяжоўваецца разважаннямі не заўсёды добра вядомых нам старажытных пісьменнікаў і святых. Вельмі цікава і пазнавальна, напрыклад, чытаць пра тое, што думалі пра паслядоўнікаў Хрыста і як іх бачылі пісьменнікі першых вякоў нашай эры — Тэртуліян, Лактанцый, Лукіян. А вядомы праваслаўны святы Ісак Сірын, які быў сірыйскім багасловам, пісьменнікам і  нават біскупам Ніневіі, гаварыў вернікам: «Не кажыце, што Бог справядлівы. Бо калі б Ён быў справядлівы, ты даўно гібеў бы ў пекле...» Адразу ж становіцца зразумелай назва аднаго з раздзелаў кнігі «Бог — несправядлівы?», якая, шчыра кажучы, спачатку трохі насцярожвала.

Увогуле назвы ў змесце кнігі даволі інтрыгуючыя: «Якая прафесія ў Бога?», «Кожнаму — па цуду?», «Я і я», «Выракаюся. Граху ці Бога?», «Дзе сорамна саромецца», «Юда ў абліччы арганіста» і іншыя.

Кнігу «Ці гатовы я памерці заўтра?» міжволі хочацца назваць «азбукай веры» (усё тут коратка і ясна) і ў той жа час — мініэнцыклапедыяй, бо з яе можна даведацца шмат новага і карыснага. Тут вельмі шмат цікавых спасылак. Возьмем толькі адну. «Словы раскаянне і пакаянне хоць і здаюцца на першы погляд сінонімамі, маюць, тым не менш, розны сэнс. Раскаянне азначае шкадаваць за ўчыненае дрэннае дзеянне, а пакаянне — добраахвотнае прызнанне ў яго ўчыненні. Для католікаў і праваслаўных сапраўднае пакаянне, як вядома, немагчыма без сакрамэнту споведзі». Аналізуючы грэх Юды, аўтар робіць выснову: «Так, Юда сапраўды пашкадаваў аб тым, што ўчыніў, ён сапраўды раскаяўся ў сваім здрадніцтве. Але за раскаяннем не прыйшло пакаянне».

Шмат месца аўтар адводзіць сакрамэнту споведзі, і гэта зразумела — назва кнігі гаворыць сама за сябе. Ведаю некалькі чалавек, якім гэты твор вельмі дапамагае ў падрыхтоўцы да сакрамэнту пакаяння. Вось што гаворыць Ірына К. з Мінска: «Прачытаўшы кнігу Яраслава Чаплі «Ці гатовы я памерці заўтра?», я больш адказна і грунтоўна пачала рыхтавацца да споведзі. Успомніла грэх з  часоў свайго падлеткавага ўзросту, раней нават не думала, што гэта сур’ёзная правіна». Чытаючы ў гэтай кнізе пра публічную споведзь першых хрысціянаў, пра тое, што перыяд пакаяння за смяротныя грахі ў іх доўжыўся  часта нават дзесяцігоддзі, а то і ўсё жыццё, разумееш, што мы не заўсёды цэнім гэтую вялікую ласку Міласэрнага Бога, ласку паяднання з Ім.

...Таямніца споведзі. Гэта тэма таксама моцна і вельмі кранальна раскрыта аўтарам у раздзеле «Юда ў абліччы арганіста». Яраслаў Чапля прыводзіць прыклад гераічнага служэння двух святароў, якія аддалі сваё жыццё, абараняючы непарушнасць таямніцы споведзі. Адзін з іх, Ян Напамуцэн,   кананізаваны.

У кнізе вельмі грунтоўна разглядаецца гісторыя блуднага сына ў тым ліку і праз рэальных людзей і іх лёсы. Мы бачым, што жыццё часта перапісвае гэтую гісторыю на свой лад, і, як пацверджанне, чытаем да слёз кранальны аповед «Евангелле раённага маштабу». Муж кінуў жонку з двума дзецьмі і пайшоў да каханкі ў іншую вёску. Пра дзяцей забыўся. Між тым яны выраслі харошымі людзьмі, і калі спаралізаваны бацька на старасці гадоў быў  пакінуты сваёй другой сям’ёй, сын узяў яго да сябе. Вось яно — сапраўднае пакаянне і прабачэнне!

Лічу, што цікавай знаходкай аўтара з’яўляюцца таксама ілюстрацыі ў гэтай кнізе — малюнкі ў стылі коміксаў (мастачкі Любові Шпакоўскай). Тэмы і сюжэты прыдумаў сам Яраслаў Чапля. Арыгінальныя, з сапраўдным пачуццём гумару, яны вельмі ўпрыгожваюць кнігу, надаючы ёй яшчэ большай інтрыгі, прыцягваючы ўвагу маладых чытачоў.

На складанае пытанне, якое стаіць у назве кнігі, аўтар у канцы адказаў па- філасофску мудра. Як? Прачытайце, каб даведацца, — не пашкадуеце.

Кнігу можна набыць у магазіне «Духоўная кніга» (г.Мінск, вул. Багдановіча, 25). Іншагароднія чытачы могуць замовіць кнігу праз сваіх пробашчаў.


Галіна Калевіч

Мы вельмі радыя
бачыць вас на сайце
часопіса «Ave Maria».
Гэта плён працы
неабыякавых людзей,
якія з радасцю ствараюць
гэты часопіс для вас.

Падпіска
Ахвяраванні

Сайт часопіса „Ave Maria“ Мінска-Магілёўскай архідыяцэзіі Рыма-каталіцкага Касцёла ў Беларусі

Часопіс існуе дзякуючы вашым ахвяраванням. Сёння мы просім вашай дапамогі — нават невялікая сума падтрымае нас.

Падрабязней