Разам з айцом дамініканінам Раманам Шульцам ОР мы разважаем пра таямніцу месяца — misterium lunae, пра тое, як чалавек адлюстроўвае Божае святло і любоў.
XXVII Звычайная нядзеля, Год С (02.10.2022)
З гэтай прычыны нагадваю табе, каб ты распальваў дар Божы, які ёсць у табе праз ускладанне маіх рук. Таму што Бог даў нам не духа боязі, але сілы, любові і разважнасці. Дык не саромейся сведчання нашага Пана, ні мяне, вязня Ягонага, але далучыся да цярпенняў дзеля Евангелля.
Трымайся прыкладу здаровага вучэння, якое ты чуў ад мяне ў любові і веры, што ў Хрысце Езусе. Захавай гэты прыгожы дэпазіт дзякуючы Духу Святому, які жыве ў нас.
(2 Цім 1, 6–8. 13–14)
Апосталы сказалі Пану: «Дадай нам веры!» А Пан сказаў: «Калі б вы мелі веру з гарчычнае зерне, вы маглі б сказаць гэтай смакоўніцы: “Вырвіся з карэннем і перасадзіся ў мора”, і яна б паслухалася вас.
Хто з вас, маючы слугу, які арэ або пасвіць, скажа яму, калі ён вернецца з поля: “Як прыйдзеш, адразу сядай за стол”? Наадварот, ці не скажа яму: “Прыгатуй мне павячэраць і, падперазаўшыся, прыслужвай мне, пакуль буду есці і піць, а пасля будзеш есці і піць ты”? Ці будзе ён дзякаваць слугу гэтаму за тое, што ён выканаў загаданае? Таксама вы, калі выканаеце ўсё загаданае вам, кажыце: “Мы нікчэмныя слугі, бо зрабілі тое, што павінны былі зрабіць”».
(Лк 17, 5–10)
Misterium lunae
Існуе формула, якою карысталіся многія Айцы Касцёла ў старажытнасці: таямніца месяца — misterium lunae, якая раскрывае праўду пра тое, што месяц не мае ўласнага святла, а адлюстроўвае святло сонца. У гэтым сэнсе можна прачытаць і словы сённяшняга ўрыўка з Евангелля пра тое, што мы з’яўляемся нікчэмнымі слугамі, калі выконваем тое, што павінны. Мы чытаем у Святым Пісанні: «Што ж маеш ты, чаго б не атрымаў?» (1 Кар 4, 7). У Пасланні да Філіпянаў св. Павел нагадвае нам, што «Бог ёсць тым, хто чыніць у вас жаданне і дзеянне паводле свайго ўпадабання», а ў Пасланні да Эфесцаў піша: «Мы – Яго справа, створаныя ў Хрысце Езусе для добрых учынкаў, якія Бог загадзя падрыхтаваў, каб мы паступалі згодна з імі».
Неабходна пастаянна разважаць над праўдаю пра тое, што кожны з нас — не сонца, якое ёсць крыніцаю святла, а месяц, акі адлюстроўвае сонечныя промні, каб перадаць іншым крыху святла, крыніцаю якога з’яўляецца Бог. Без сонца, без Бога мы толькі цемра, і цемраю з’яўляецца свет.
У сённяшнім другім чытанні ідзе гутарка пра ўскладанне рук. Падчас удзялення сакрамэнтаў хросту, канфірмацыі, пасвячэння і намашчэння хворых на вернікаў таксама ўскладаюцца рукі, і гэта адкрывае нас на ўдзеянне Святога Духа.
Хрост — гэта сакрамэнт, які яднае нас з Езусам, і мы, нібы дзікія галінкі, прышчэпліваемся да шляхетнай вінаграднай лазы, якая дае нам жыццядайныя сокі, што нараджаюць плён.
У сакрамэнце канфірмацыі Святы Дух праз нас дае сведчанне Евангелля ў свеце, і мы становімся водарам Хрыстовым, Яго жывым пасланнем, скіраваным да нашых бліжніх.
Хворыя, умацоўваючыся сакрамэнтам намашчэння, лягчэй могуць паяднаць свае цярпенні з мукаю Хрыста і ахвяраваць іх дзеля дабра Хрыстовага Цела, якім ёсць Касцёл.
Праз сакрамэнт пасвячэння дзейнічае Святы Дух, і адпушчэнне грахоў адбываецца не чалавечаю моцаю, але дзякуючы адзінам Святару, Хрысту.
Хрысціяне — нібыта сасуды, па якіх плыве паток Боскага натхнення і сілы, каб мы маглі чыніць дабро. Лямпа, якая не мае падлучэння да электрычнасці, не можа свяціць, а мы — толькі лямпы, якія без Бога не даюць святла.
Святы Павел нагадвае і пра тое, што зерне Евангелля, сеяць якое мы пакліканы, — не нашае, а Божае. Сейбіт не валодае зернем Евангелля. Існуе спакуса прыпісаць сабе хвалу, якая належыць Богу — гэта спакуса пыхі, якой трэба сцерагчыся і якую трэба замяняць на ўдзячнасць і праслаўленне Бога, бо Ён ЁСЦЬ, а не я ёсць, у тым сэнсе, што ўсё я маю ад Яго.
Папа Францішак падчас адной з катэхезаў у 2019 г. сказаў наступныя словы: «Mysterium lunae азначае, што месяц не мае ўласнага святла і адлюстоўвае менавіта сонечнае святло. Так і мы не маем уласнага святла, а тое святло, якое мы маем, адлюстроўвае Божую ласку. Калі ты любіш — то толькі таму, што нехта іншы ўсміхнуўся табе, калі ты быў дзіцем, і навучыў адказваць на гэта ўсмешкаю. Калі ты любіш — то толькі таму, што нехта побач абудзіў у табе любоў, паказаўшы, што ў гэтым сэнс існавання. Паспрабуйма задумацца над учынкамі злачынцаў, вязняў, наркаманаў… Напэўна, мы ведаем многіх, хто ў сваім жыцці памыліўся. Не закранаючы пытання адказнасці, якая заўсёды ёсць асабістаю справаю, паразважайма, дзе пачынаецца адказнасць за памылкі: ці толькі ў сумленні чалавека, ці таксама ў гісторыі нянавісці і адкінутасці, якую гэты чалавек носіць у сваёй душы?
Гэта mysterium lunae: мы любім у першую чаргу таму, што нас любяць, прабачаем, бо атрымалі прабачэнне. А калі кагосьці сонечнае святло не асвятляе, ён становіцца як зямля, скаваная зімовым холадам.
Ніхто з нас не любіць Бога так, як Ён нас палюбіў. Дастаткова стаць перад укрыжаваннем, каб зразумець кантраст: Ён палюбіў нас і заўсёды любіць нас першым. Таму памолімся: Пане, нават самы святы сярод нас не перастае быць Тваім даўжніком. Ойча, змілуйся над намі ўсімі!»
Айцец Раман Шульц ОР
